facebook
Fototerapia, czyli leczenie światłem to jedna z metod którą stosuje się w leczeniu systemowym łuszczycy. Jest bardzo skuteczna pod warunkiem, że dobrze pacjent toleruje UVR ( zdarza się, że pacjent żle reaguje na światło słoneczne) oraz jeśli pacjent REGULARNIE korzysta z naświetleń. Jest łatwa w stosowaniu i oczywiście mniej uciążliwa dla chorych niż używanie np. maści. W leczeniu stosuje się naświetlenia z zastosowaniem promieni ultrafioletowych, które mają specyficzne zdolności hamowania układu immunologicznego w skórze. Efekt jest oczywiście uwarunkowany wieloma czynnikami m.in. długością promieniowania, głębokością przenikania w głąb skóry, zaleconą dawką indywidualnie dobraną dla pacjenta a także wrażliwością jaką posiada każdy z nas na działanie światła słonecznego ( fototyp skóry)
Stosowane promienie ultrafioletowe w leczeniu łuszczycy:
-B o długości fali 290-311 nm ( szerokowidmowe naświetlanie) i 311 nm ( wąskowidmowe naświetlanie UVB, Narrow Band UVB,NB-UVB najczęściej stosowane w leczeniu łuszczycy. Do dyspozycji pacjenta są tzw. ścianki do fototerapii całego ciała lub lampy grzebieniowe do stosowania miejscowego: kolano, łokcie, miejsca intymne, głowa, paznokcie w warunkach domowych.
Kliknij tutaj i przejdż do podstrony z lampami grzebieniowymi:
-A o długości fali 320-400 nm naświetlanie długimi promieniami UVA poprzedzone podaniem leków uwrażliwiających na światło, czyli psolarenów (Oxsoralen) tzw. metoda PUVA-fotochemoterapia. Psolareny to pochodne furokumaryny o działaniu światłouczulającym, czyli uwrażliwiającym skórę na działanie ultrafioletu. Najczęściej stosuje się 1h przed naświetlaniem 8-metoksypsoralen lub 5-metoksypsoralen podając w dawce 0,4-0,8 mg/kg masy ciała lub 2h przed naświetlaniem w dawce 1,2-1,5 mg/kg masy ciała. Ta metoda jest pod ścisła kontrolą lekarską stosowana w lecznictwie zamkniętym. Preparaty fotouczulające stosuje się w celu przyspieszenia efektu działania terapii UVA. Niestety muszę podkreślić, że terapia PUVA wiąże się z częstym występowaniem działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego m.in. nudności, bóle brzucha, wymioty.
-Fototerapię łuszczycy można przeprowadzić również za pomocą naświetleń UVB+UVA (300-350 nm) Jest to selektywna fototerapia SUP, którą niekiedy stosuje się w połączeniu z retinoidami ( syntetyczna pochodna kwasu witaminy A np.Tigason) lub miejscowym leczeniem antraliną, łac.Ditranol inaczej Cygnolina.
Fototerapia u dzieci.
U dzieci można stosować fototerapię UVB (NB-UVB od 3-4 roku życia). Zaletą naświetlań UVB jest wyższy profil bezpieczeństwa ze względu na brak powikłań ze strony przewodu pokarmowego. Metoda ta zalecana jest również u kobiet ciężarnych. Fotochemoterapia (PUVA) dostępna jest od 12 roku życia, ponieważ może działać prokancerogennie powinna być zalecana z bardzo dużą ostrożnością. Tylko wówczas, gdy korzyści przeważają nad ewentualnymi niekorzystnymi następstwami leczenia.
Przeciwskazania do stosowania fototerapii.
Bezwzględnym przeciwskazaniem do naświetlań UVB stanowią choroby genetyczne przebiegające z nadwrażliwością na UVR, choroba nowotworowa aktywna lub w wywiadzie, fotodermatozy idiopatyczne, choroby oczu m.in. zaburzenia w obrębie siatkówki oraz uszkodzenie nerwu wzrokowego, padaczka. W PUVA natomiast : ciążą, laktacja, niewydolność wątroby lub nerek.
Leki przeciwskazane w trakcie naświetleń: Cyklosporyna, Sulfonamidy, Chinolony, Tetracykliny, Hydrochlorotiazyd, Fenotiazydy, a także produkty z dziegciem.. Mogą one zwiększać wrażliwość na działanie promieniowania UV, wywołać reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne.
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego dotyczące fototerapii dostępne pod linkiem:
Piśmiennictwo:
Dermatology Review oficjalne czasopismo Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego
Choroby skóry dla studentów i lekarzy prof. dr med. Stefania Jabłońska i prof. dr med.Tadeusz Chorzelski
Poradnik dla pacjenta pod redakcją prof. Joanny Narbutt